Kształtowanie postaw aktywizujących u uczniów należy rozpoczynać od jak najwcześniejszego etapu edukacji. Wynika to z faktu, że kreatywności, zaangażowania i gospodarowania własnymi zasobami nie da się w prosty sposób nauczyć. Edukacja to przecież także cały system wartości, który wyznacza ludzkie zachowanie i postrzeganie świata, który mobilizuje do podejmowania działań na rzecz własnego rozwoju i wprowadzania zmian w środowisku.
Celem zajęć dydaktycznych jest nie tylko dostarczenie wiedzy, a przede wszystkim jest kształtowanie w młodym człowieku określonych postaw, uwrażliwienie go na specyficzne problemy i sytuacje społeczne. Podejmując tę problematykę należy dostarczyć wiedzy merytorycznej, ale także dać młodzieży możliwość samodzielnego myślenia, kojarzenia, tworzenia analogii.
W zajęciach dydaktycznych powinny przeważać aktywizujące metody nauczania, które sprzyjają formułowaniu ocen i opinii przez uczestników, umożliwiają wymianę poglądów oraz konfrontację własnego zdania ze zdaniem innych. Powodują, że młodzi ludzie mają możliwość odważniej i chętniej biorą udział w zajęciach, prezentują własne postawy, łatwiej zdobywają wiedzę i umiejętności, selekcjonują i przetwarzają informacje, uczą się współdziałać w zespole. Wymierną zaletą tych metod jest umożliwienie uczniom doświadczenia i osobistego przeżywania określonych zjawisk.
Dzięki zaangażowaniu w proces nauczania, weryfikowaniu w toku praktycznych działań dostarczonej wiedzy kształtuje się światopogląd oraz postawy uczniów, a także wyrabia w nich akceptację dla określonych wartości.
Należy również podkreślić wagę tradycyjnych metod nauczania – wykładu, odczytu, filmu czy analizy dokumentów – nie można rezygnować z nich, gdyż w procesie edukacji nadal mają one ogromne znaczenie. Jednak zajęcia, na których przekazywana wiedza zaciekawia, intryguje, prowokuje do poszukiwania rozwiązań, wywołuje emocje, zdziwienie czy budzi sprzeciw, motywują do określania własnego systemu wartości, poszukiwania i formułowania argumentów, zdobywania dalszych informacji, wyjaśniania zajmowanego stanowiska. Zwiększają nie tylko zrozumienie problemu, ale umożliwiają także przeżycie tematu poprzez ukazanie wielu kontekstów omawianych zagadnień.
Dokonując wyboru metody prowadzenia zajęć warto pamiętać, że każda grupa ma charakter indywidualny i każda jest pod pewnymi względami wyjątkowa. Stąd niektóre metody efektywniejsze będą dla jednych uczniów, a niektóre z nich dla innych. Nie ma też uniwersalnej recepty na sukces, a obustronna satysfakcja z zajęć jest owocem pracy zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Nauczyciel powinien być nie tylko przygotowany do zajęć merytorycznie lecz także pełnić rolę przewodnika, który inspiruje, ukierunkowuje, naprowadza, podsumowuje i reaguje adekwatnie do sytuacji.
Wybór metody zależy od:
- celu zajęć,
- tematyki zajęć,
- treści zadań,
- czasu i miejsca jakim dysponujemy,
- liczebności grupy,
